Als je aan een Catalaan vraagt wat nou een typisch Catalaans gerecht is, zal hij waarschijnlijk als eerste antwoord geven: pan tumaca! Dit is brood met tomaat en wordt ook wel “pa amb tomàquet” in het Catalaans genoemd.
Het is een eenvoudig recept dat bestaat uit het insmeren van geroosterd brood met rauwe tomaat, totdat het brood lekker rood en heerlijk zacht is. ShBarcelona legt je vandaag uit hoe je zelf thuis de lekkerste pan tumaca kunt maken.
Inhoudsopgave
Oorsprong van pan tumaca
De meeste bronnen geven aan dat pan tumaca gebaseerd is op een recept van brood met olijfolie. Het was al een onderdeel van de Mediterraanse keuken sinds de Griekse oudheid.
In de zeventiende eeuw verschijnt panbolibo (brood met olie) voor het eerst in een kookboek van Jaume Oliver. Maar pas in de achttiende eeuw begon men heerlijk, sappige tomaten uit de Verenigde Staten te eten.
Foto via Visualhunt
In 1884 is de eerste referentie naar pan tumaca terug te vinden en dit danken we oorspronkelijk aan de bewoners van Catalaanse boerderijen, waar ze de tomatenspread op het droge brood smeerden en er wat olie en knoflook aan toevoegden.
Dit maakte het droge brood namelijk makkelijker te kauwen. Andere bronnen beweren dat pan tumaca eigenlijk door mensen uit de stad Murcia naar Catalonië gebracht is, toen zij kwamen werken aan de constructie van de metro in Barcelona in de jaren twintig.
Voor lange periode naar Barcelona
Het gerucht gaat dat zij tomatenplanten langs de paden plantten en tijdens de lunch de rijpe tomaten plukten om ze vervolgens op droog brood te smeren. Schrijver Manuel Vazquez Montalban schrijft in zijn boek “El Premio” (1996) dat pan tumaca het resultaat is van de “ontmoeting tussen de Europese tarwecultuur, de Amerikaanse tomaat, de Mediterraanse olijfolie en de toegewijde Christelijke zoutcultuur“.
Hiermee doelt hij op het feit dat het recept voor pan tumaca letterlijk als een vereniging van verschillende culturen gezien kan worden. De Catalanen hebben het als hun eigen geadopteerd en sindsdien is het een symbool geworden van de Catalaanse identiteit.
In de rest van Spanje – en ook in andere Europese steden – wordt pan tumaca vaak gegeten als een smeersel van gemalen tomaat, olie en zout op een snee brood. Soms wordt hieraan nog knoflook toegevoegd.
Gerelateerd artikel: De beste Catalaanse gerechten
Recept van pan tumaca
Om een echte Catalaanse pan tumaca te eten, dien je je basisingrediënten zorgvuldig te kiezen: een goed rijpe tomaat, een flinke snee brood (het beste brood hiervoor is geroosterd brood van "pa de pages" of van een ander rustiek brood), een goede olijfolie en een klein beetje zout.
Snijd de tomaat door midden zonder de schil te verwijderen. Neem één helft in je handen, draai de sappige kant van de tomaat naar het brood en wrijf met deze kant stevig over je snee brood totdat deze helemaal rood is.
Foto via Visualhunt
Herhaal dit proces aan beide kanten van het brood als het "pa de payés" is. En maak je geen zorgen over de zaadjes of stukjes tomaat die achterblijven. Dit maakt het alleen maar smakelijker. Als je het lekker vindt kun je nog wat knoflook toevoegen.
Als laatste druppel je wat olijfolie over je brood en strooi je er een beetje zout over. En voilá... je hebt het perfecte bijgerecht voor bij wat Spaanse ham of een heerlijke vegetarische lekkernij.
De beste pan tumaca in Barcelona
Cal Pep
Cal Pep is een hele speciale tapasbar. Ze serveren er authentieke Mediterraanse gerechten, die enkel met seizoensproducten worden bereid. Behalve de tapas staat Cal Pep ook bekend om zijn uitstekende pan tumaca.
En het ligt maar een paar stappen verwijderd van de levendige wijk Barceloneta.
Locatie: Plaça de les Olles 8
Foto via Visualhunt
La Bodegueta del Poble Sec
Gelegen aan de meest bekende pintxos-straat van Barcelona is La Bodegueta del Poble Sec. Ze serveren er typisch Catalaans eten in een restaurant met bodega-inrichting.
Je hebt er een ruime keuze uit gerechten die erg favoriet zijn onder de lokale bewoners, zoals slakken, tortillas, worst en natuurlijk de pan tumaca.
Locatie: Carrer de Blai 47
Can Vallés
Can Vallés is wat minder traditioneel dan de restaurants die hierboven zijn genoemd. Je vindt er een mix van traditionele Catalaanse gerechten en huisgemaakte maaltijden en aan alle gerechten wordt een moderne draai gegeven.
De gerechten worden bereid door Chef Josep Alavaréz en hij maakt werkelijk visuele plaatjes van alle gerechten. Wacht maar tot je zijn versie ziet van de pan tumaca - voortreffelijk!
Locatie: Carrer d’Aragó 95
Foto via Visualhunt
Can Recasens
Voor wederom een heerlijke snee pan tumaca ga je richting de wijk Poblenou. Can Recasens is een eigenaardig klein restaurantje dat een aantal kazen, worsten, toast en wijn verkoopt.
Geniet van de uitnodigende sfeer in dit restaurant terwijl de heerlijke pan tumaca je doet watertanden.
Locatie: Rambla del Poblenou 102
Wat vind jij van geroosterd brood met tomaat knofloof en zout?
Ken jij een goed recept voor pan catalan?
